Pandemi süreciyle öneminin daha da iyi anlaşıldığı dijital dönüşüm ve veri kavramlarının hayatımıza etkisi nasıl oldu? İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bu alanda yaptığı çalışmaları ve bu konudaki tecrübelerinden bahseden Dr. Erol Özgüner “Teknoloji çözümlerinde temel sloganı hayatı kolaylaştırmak ve yaşam kalitesini arttırmak üzerine olmalı” sözleriyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin teknolojiyi halkın yararına kullanmayı esas alan bir organizasyon olduğunu vurguladı.
16 milyon nüfusuyla Avrupa’nın 23 ülkesinden daha büyük bir şehir olan İstanbul 130 ülkenin ekonomisinden daha büyük bir ekonomiye sahip. Türkiye’deki ihracatın % 56’sı, milli gelirin % 27’si ithalatın %43’ü İstanbul tarafından karşılanmaktadır.
85 bin çalışanı ve 30 iştiraki ile oldukça büyük bir organizasyon olan İBB günde 2,5 milyon insanın ziyaret ettiği, günlük nüfusun 18 milyonun üzerinde olduğu bir şehir. İstanbul’da yaşayan insanların su, doğalgaz tüketimi, İstanbul Kart, İSPARK ve İETT gibi hizmetler ile her etkileşimi büyük bir veri kaynağı oluşturuyor. 16 milyon kişinin günde 10 tane İBB’ye dair veri ürettiğini düşündüğümüzde, günde 160 milyon verinin toplanması demek oluyor.
“Türkiye’deki bir organizasyonun sahip olacağı verilerin en büyüğü İBB bünyesinde bulunmaktadır.” Dr. Erol Özgüner, verilerin toplanması anlamlandırılması ve tekilleştirilmesi çok daha kritik bunları yapamıyorsanız büyük bir veri çöplüğünün üzerinde oturuyorsunuz demektir. Büyük veri dediğiniz konu verinin toplanması, tekilleştirilip gruplandırılması ve anlamlandırılması gibi bir süreci kapsıyor bu çok önemli ve İBB bunu yapabildi. İştiraklerimizle bu konuyla ilgili 13 aydır çalışıyoruz. 18 Ocak 2020 tarihinde açık veri partalını devreye aldık. Bu kamuda bir ilkti ve önemli bir kapının açılması anlamına geldi. Özellikle araştırmacılar, öğrenciler, öğretim üyeri, start up firmaları ve girişimciler için önemli bir portal oldu. Kişisel verilerin korunması kanuna dikkat edilerek paylaşılıyorsa bundan elde edilecek çıktıların çok daha fazla şehre getirisi olacağını düşünerek şehir hayatına ciddi katma değer sağlayacağını ön görüp hayata geçirdiğimiz proje ile açık veriyi halka sunduk 200’lü data setlerini geçtik. Tekil kullanıcısı sayısı 350 bin, 2 milyondan fazla insan açık veri platformumuza erişim sağladı. 1 terabaytın üzerinde data transferi verdik. Günlük 210 bin kullanıcımız bulunuyor. Bu yılın teknoloji adına en önemli işlerinde biriydi. Biz bu data setlerini geliştirmeye devam edeceğiz ve diğer kamu kuruluşlarına bilgimizle destek vererek teknoloji ekosistemine katkıda bulunacağız sözleriyle İBB’nin veri alanında yaptığı çalışmaların sürecinden bahsetti.
DDTECH Satış ve İş Geliştirme Direktörü Onur Turan “ Özel sektörde çalıştığım zamanlarda en büyük problem herhangi bir konu ile ilgili adlandırabileceğimiz bir veri setine ihtiyacımız olduğunda bunu bulamamaktı ya kurumlar paylaşmıyordu ya da birbirleriyle entegre değildi.” Sözleriyle açık veri alanında iş modelinin geliştiririlmesi gerektiğini vurguladı.
Türkiye’de en çok kullanılan alışveriş sitelerinden birisini örnek gösteren Onur Turan, 2030 yılı için vizyon oluşturan şirketin, yapay zeka kaynaklı endüstri için 1 trilyon dolarlık harcama yapmaktan kaçınmayarak bununla ilgili üç şirkete de fonlarıyla Çin ekonomisine katkı sağlayacak şekilde destek verdiğini, veri alanında hedeflerin belirleyip aksiyon alınmasını ve yatırım yapmaktan kaçınılmaması gerektiğini açıkladı.
Hayatımızda pandemi süreci ile hız kazanan dijitalleşme, belediyecilik hizmetlerinde de önemli ihtiyaçların ortaya çıkmasına sebep oldu. Dr. Erol Özgüner pandeminin ilk döneminde Bilgi İşlem Daire Başkanlığı olarak 65 yaş üstü ve risk gruplarının belirlenmesi için yapılan çalışmalarda hızlı aksiyon alınmasının verilerin iyi yönetilmesinin ve sunulmasının hayat kurtardığını belirtti.
Bu süreçte yaşanılan ekonomik bunalımdan dolayı halka sosyal destek anlamda katkı sağlayacak çalışmalardan biri olan Askıda Fatura uygulamasından bahsetti, 200 bin milyon faturanın ödendiğini ve 25 milyon lira değerinde yardım sağlandığını açıklayan Özgüner, sosyal inceleme web sayfasından 20 soru üzerinden yapılan anketle, belirlenen gelirin altında kalan kişileri, sosyal destek kriterine alarak veri tabanına eklendiğini yardımlar almasını sağladıklarını, bu konuda çalışmaların devam ettiğini duyurdu.